مبنای حقوقی دادخواست
اگر ملکی اعم از زمین، خانه، آپارتمان یا مغازه که دارای سند رسمی است، به صورت غیر قانونی در تصرف شخصی غیر از مالک باشد، کسی که سند مالکیت به نام اوست، می تواند برای تخلیه ملک، دعوی خلع ید مطرح کند.
همچنین اگر ملک مشاعی در تصرف برخی از مالکین باشد، سایر مالکین می توانند برای تخلیه ملک، دادخواست خلع ید را علیه شرکایی که ملک در تصرف آن ها است، تقدیم کند.
طرفین دعوی
مالک ملک، می تواند به عنوان خواهان، علیه متصرف غیرقانونی ملک (به عنوان خوانده) اقامه دعوی کند و از دادگاه رفع تصرف غیر مجاز خوانده را به همراه تحویل ملک تقاضا کند.
مرجع صالح برای رسیدگی
طبق آیین دادرسی مدنی، کلیه دادخواست های راجع به ملک، باید در دادگاه محل وقوع ملک مطرح شود.
نحوه اجرای رأی
بعد از این که حکم خلع ید قطعی شد، مطابق قواعد عمومی آیین دادرسی مدنی، اجراییه صادر و به متصرف ابلاغ می شود که ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ اجراییه نسبت به خلع ید اقدام کند. در صورت تداوم تصرف از سوی محکومُ علیه، اجرای احکام از طریق ضابطین قضایی، اقدام به تخلیه ی ملک می کند.
