مبنای حقوقی دادخواست
وجه التزام، مبلغی است که طرفین یک قرارداد به عنوان جریمه ی تأخیر و یا عدم انجام تعهد قراردادی پیش بینی می کنند. در واقع وجه التزام نوعی ضمانت اجرای حقوقی است که احتمال نقض و تخلف از قرارداد را به حداقل می رساند.
به عنوان مثال: در یک قرارداد مشارکت در ساخت، ممکن است، شرط شود که اگر سازنده در موعد مقرر نسبت به آپارتمان های موضوع قرارداد، اقدام ننماید، به ازای هر روز تأخیر در انجام تعهد، مبلغی به عنوان خسارت تأخیر در انجام تعهد به مالک پرداخت کند.
بنابراین اگر یکی از طرفین قرارداد، اجرای تعهد را با تأخیر انجام دهد و یا به صورت کلی از انجام تعهد استنکاف کند، طرف دیگر قرارداد می تواند، دادخواست مطالبه ی وجه التزام را تقدیم کند.
طرفین دعوی
طرفین دعوی در حقیقت طرفین قراردادی هستند که در آن وجه التزام، تعیین شده است. شخصی که تعهد به نفع او شده است، خواهان و شخصی که از تعهد تخلف کرده، خوانده است.
مرجع صالح برای رسیدگی
دعوای مطالبه ی وجه هر چند از قراردادی ناشی شده باشد که موضوع آن ملک است، جزء دعاوی منقول محسوب می شود و خواهان می تواند در دادگاه محل اقامتگاه خوانده و یا محل انعقاد قرارداد و یا محل اجرای تعهد، طرح دعوی کند.
نحوه اجرای رأی
بعد از صدور حکم مبنی بر محکومیت متعهد و قطعیت آن، متعهدّ له باید درخواست صدور اجراییه کند و طرق مختلف از جمله، معرفی اموال متعهد به ناحیه اجرا و در صورت عدم شناخت اموال متعهد، با گرفتن استعلام از اداره ی راهور نیروی انتظامی، ثبت اسناد و املاک، بانک مرکزی و…. در صدد به دست آوردن اموال و جبران خسارت های به وجود آمده برآید. در صورتی که مالی از محکومُ علیه در دسترس نباشد، محکومّ له می تواند، جلب محکومُ علیه را از دادگاه بخواهد.