مبنای حقوقی دادخواست
در برخی از قراردادهای ملکی مانند مشارکت در ساخت و پیش فروش، متداول است که شخص و یا اشخاصی به عنوان داور، جهت رسیدگی به اختلافات طرفین قرارداد، انتخاب شوند و در صورت بروز اختلاف این اشخاص، اقدام به صدور رأی کنند. برخی مواقع نیز پس از آن که بین طرفین اختلافی ایجاد شد، طرفین ممکن است، حل اختلاف رابه شخصی به عنوان داور ارجاع دهند و داور پس از رسیدگی به ادعای طرفین، اقدام به صدور رأی می کند.
رأی داور مانند رأی دادگاه لازم الاجرا است و قابلیت تجدید نظر خواهی در مرجع بالا تر ندارد و تنها حالتی که می تواند، رأی داور را نقض کند، زمانی است که دادگاه صالح، رأی به ابطال رأی داوری صادر کند.
ابطال رأی داوری منحصر به موارد خاصی است که در قانون به آن تصریح شده است و در غیر از موارد مذکور در قانون، قابل ابطال نخواهد بود.
براساس ماده ی 498 قانون آیین دادرسی مدنی، شخصی که رأی داوری علیه وی صادر شده است، می تواند ظرف مدت بیست روز بعد از ابلاغ رأی داور، ابطال رأی داوری را از دادگاه صالح درخواست کند.
طرفین دعوی
هر یک از طرفین داوری که رأی به ضرر وی صادر شده و خواستار ابطال رأی داوری است، باید تقاضای خود را علیه طرف دیگر، مطرح کند.
مرجع صالح برای رسیدگی
دادگاهی که دعوی را به داوری ارجاع کرده است یا دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوی را دارد، برای ابطال رأی داوری صالح است. پس اگر دعوی بر سر مال غیر منقول باشد، می توان در دادگاه محل وقوع مال غیر منقول، طرح دعوی کرد.
در مورد آرای داوری که در اجرای قانون داوری تجاری بین المللی، صادر شده است، مرجع رسیدگی به درخواست ابطال رأی داوری، دادگاه موضوع ماده ی 6 قانون مذکور است.
نحوه اجرای رأی
در ابطال رأی داوری، دادگاه تنها رأی داور را ابطال می کند و این رأی جنبه ی اعلامی دارد. بنابراین اجراییه صادر نمی شود.
