مبنای حقوقی دادخواست
حق انتفاع عبارت از حقی است که به موجب آن شخص می تواند از مالی که عین آن متعلق به دیگری است یا مالک خاصی ندارد، استفاده کند. حق انتفاع یکی از شاخه ها و مراتب مالکیت است. این حق بر اساس قرارداد از سوی مالک ملک به اشخاص دیگر قابل واگذاری است.
به عنوان مثال: مالک میتواند، حق سکونت در ملک خود را برای مدت معین به دیگری واگذار کند که در اصطلاح به این حق، حق سکنی گفته می شود.
عمری، یکی دیگر از اقسام حق انتفاع است که براساس آن مالک به شخصی اجازه می دهد تا زمانی که زنده است، در ملک او ساکن شود. در صورت فوت آن شخص، حق عمری نیز از بین می رود.
اصل بر این است که مالک، نسبت به ملک خود اختیار و تسلط کامل دارد. وجود حق انتفاع برای دیگری، باعث محدود شدن تسلط مالک بر ملک خود می شود. به همین خاطر وجود حق انتفاع برای شخص، نیاز به اثبات دارد. بر این اساس کسی که مدعی داشتن حق انتفاع در ملک دیگری است و قرار داد مکتوبی در دست ندارند، می تواند برای اثبات حق خود طرح دعوا کند.
طرفین دعوی
خواهان، کسی است که مدعی وجود حق انتفاع به نفع خود است و خوانده، مالک ملک می باشد.
دادگاه صالح برای رسیدگی
دعاوی مربوط به املاک و حقوق راجع به آن ها در دادگاه محل وقوع ملک، مطرح می شود.
نحوه اجرای رأی
حکم به اثبات حق انتفاع، جنبه اعلامی دارد و تعلق حق مذکور را برای خواهان مستحکم می کند. هم چنین صاحب حق که آن را در دادگاه ثابت کرده است، می تواند به استناد این حکم، دعوای رفع مزاحمت و ممانعت از حق را مطرح کند.
