مبنای حقوقی دادخواست
حق انتفاع، حقی است که به موجب آن شخص می‌تواند از مالی که عین آن متعلق به دیگری است یا مالک خاصی ندارد، استفاده کند. حق انتفاع یکی از شاخه‌ها و مراتب مالکیت است و بر اساس قرارداد از سوی مالک ملک به دیگران قابل واگذاری است.
به عنوان مثال، مالک می‌تواند حق سکونت در ملک خود را برای مدت معین به دیگری واگذار کند که به این حق، حق سکنی گفته می‌شود. همچنین حق عمری، یکی دیگر از اقسام حق انتفاع است که بر اساس آن، مالک اجازه می‌دهد تا زمانی که شخص زنده است، در ملک او ساکن شود و با فوت او این حق از بین می‌رود.
اصل بر اختیار کامل مالک نسبت به ملک خود است و وجود حق انتفاع برای دیگری باعث محدود شدن تسلط مالک می‌شود. بنابراین، کسی که مدعی حق انتفاع در ملک دیگری است و قرارداد مکتوبی ندارد، می‌تواند برای اثبات حق خود در دادگاه اقدام کند.
طرفین دعوی
خواهان کسی است که مدعی وجود حق انتفاع است و خوانده، مالک ملک می‌باشد.
دادگاه صالح برای رسیدگی
دعاوی مربوط به املاک و حقوق مرتبط با آن‌ها در دادگاه محل وقوع ملک مطرح می‌شود.
نحوه اجرای رأی
حکم به اثبات حق انتفاع جنبه اعلامی دارد و تعلق حق مذکور را برای خواهان مستحکم می‌کند. همچنین صاحب حق که آن را در دادگاه ثابت کرده است، می‌تواند به استناد این حکم، دعوای رفع مزاحمت و ممانعت از حق را مطرح کند.